Sessiz İstifa

Son Günlerde Sıklıkla Karşılaştığımız “Sessiz İstifa” Ne Anlama Geliyor?

Sessiz istifa, meslek dalı ve uzmanlık alanı fark etmeksizin, bir bireyin çalıştığı iş yerine sergilediği pasif agresif tavırdır. Çalışanın görev tanımında bulunan işleri yerine getirip kendisinden istenilen ya da istenilmeyen daha fazla işi yapmayarak sergilediği tutumdur. Gün sonu olup da mesai çıkışında, iş yerinin kapı eşiğinden adım atıldığında, işe dair her şeyi bir kenara bırakarak hayatın akışına odaklanmak; işi işte bırakmak anlamına gelmektedir sessiz istifa. 

Sessiz İstifayı Uygulamak Kolay mı, Zor mu?

Günümüz kariyer dünyasında, iş verenlerin sergiledikleri davranışlara bakıldığında sessiz istifa hareketini uygulamak çalışan için “riskli” olarak görülebilmektedir. Patronun sert otoriter davranış biçimine hâkim olması işleri zorlaştırsa da aslına bakıldığında çalışan bireyin ruh sağlını korumak için yapabileceği, kendi değerini bilmesiyle birlikte bazı mobbinglere dur diyebilme şeklidir. 

Üst mevkilerde bulunan anlayışa göre; terfi alabilmek, mevcut maaşına zam yapılabilmesi, istenilen ve acil durum günlerinde izin alabilmek, “Ben de buradayım!” diyebilmek gibi sebepler için üst seviyede çaba sarf edilmeli ve görev tanımında bulunan maddelere göre ekstra davranış sergilenip; kendini unutarak hayatını işe adamalı düşüncesi bulunmaktadır. Çalışan bakımından bu görüşe uyum sağlamak oldukça zor bir süreçtir. Burada istenilen şey aslında kendinizden feragat ederek iş yerine bağımlı olmanızdır. Kişi kendisi ve iş yerine sınır koymak istemesi halinde, davranışa dökeceği sessiz istifa; her ne kadar zor olsa da gün sonunda ruh sağlına ya da beden sağlığına (her ikisi birden de olabilir) sunacağı en iyi fayda olduğunun farkına varacaktır.  Bu durumun sonucunda içsel rahatlamaya ulaşabilmek daha kolay olacaktır ve ayrıca her alan için motivasyon kazanılacaktır. 

 

Değersizlik Hissi Sessiz İstifayı Beraberinde Getiriyor 

Günlerce, aylarca hatta yıllarca emek verilip takdir görülemeyen işlerde, çalışanda değersizlik hissinin oluşması olasıdır.  Kısa bir örnekle bu durumu açıklayabiliriz: A kişisi B şirketinde saatlerce mesaiye kalıyor. Mesainin karşılığını vermeyi reddeden işveren, işe alım sürecinde esnek çalışma saatlerinin var olduğunu, bunu işin bir parçası olduğunu zaten söylediklerini öne sürerek A kişisinin işe olan saygısını yitirmesine ve tükenmesine sebep olmaya başlıyor. A, zaman içerisinde hem iş yerine hem de işte bulunan diğer herkese karşı duvar örmeye başlıyor. Bu durumun sonucunda da verimi azalarak değersizlik hissi kişiyi sarmaya başlıyor. İşte bu süreç içerisine sessiz istifa eylemi çalışana daha cazip gelmeye başlıyor. Çünkü biliyor ki bireyin ruhsal durumunun buhrana girmesiyle birlikte yaptığı işe karşı umutsuzluk, verimsizlik dahil olmakta. 

Hayatımızın bir parçası haline gelen çalıştığımız iş yeri ortamı, bizleri günlük yaşantımız da etkileyen bir faktördür. İnsan, içerisinde bulunduğu toksik iş ortamından bıkıp kendi özel hayatına da agresif tutumlar sergilemeye başlar. Sergilenen bu tavır; iş dışındaki hayatında kayıplara yol açmasına sebep olmaktadır. 

Yaşanılan ruhsal dalgalanmalar, sessiz istifayı protestodan çıkararak bir savunma mekanizması haline getirmektedir. İnsan yıprandığı yeri bilerek geri çekilme tavrını sergilemeyi tercih eder ki bu bireyin doğal haklarından birisidir. Bu tavrı sergilemek acizliğe değil öz saygıya işaret etmektedir. 

İşverenin Gözünden Sessiz İstifa

Dış gözle bakıldığında sessiz istifayı özümseyen bir çalışanın, işine karşı olan tutumunun değiştiği kolayca gözlemlenebilmektedir. İşveren bu davranışı genelde sessiz bir mücadele olarak görmez. Aksine işe olan tutumunun zayıfladığı, ilgisinin azaldığını hatta başarısız bir çalışan olarak nitelendirmeye başlayabilir.  Bu durumda işverenin yapabileceği en doğru hareket kendini sorgulamasıyla başlar.

Yöneticisi olduğum kurumda, nerede hata yapıyorum ki yürütmekte olduğum kurumun bünyesinde çalışan insanlar bu çeşit tavrı benimsiyorlar?  Buna benzer soruyla kendisini tartan bir işveren, çalışma ortamını daha sağlıklı duruma getirebilir. 

Çağımızın Ruh Haline Ayna Tutan Eylem

Sessiz İstifa, yalnızca iş ortamında meydana gelen bir durum değildir. Çağımızın beraberinde doğurduğu kimi sorunlar; insanı iç dünyasına itmeye, sosyal hayattan bunalıp içe dönmeye teşvik etmektedir. Sessiz istifa, emeğin görülmez bir hal aldığı; sarf edilen çabaların yetersiz-kıymetsiz olarak nitelendirildiği her alanda tanık olabileceğimiz bir tutum olarak karşımıza çıkmaktadır.  

Değinilen konulara bakıldığında insanın, zamanla içerisinde bulunduğu kurum ya da kuruluşlardan ziyade kendi iç dünyasına; ait olduğu yere, kendine bağlı kalmayı tercih etmektedir.