Asgari ücret, çalışanlara verilen en düşük yasal maaş olup, hem çalışan haklarını korumayı hem de adil gelir dağılımını sağlamayı amaçlar. 2025 yılı itibarıyla ekonomik koşullar, enflasyon oranı ve geçim maliyeti gibi kriterler doğrultusunda, Türkiye'de asgari ücret yeniden belirlenmiştir. Bu yazımızda, asgari ücret ile ilgili merak edilen tüm detayları bulabilirsiniz.
Asgari Ücretin Tanımı ve Amacı
Asgari ücret; çalışanlara, bir iş günü karşılığında ödenmesi gereken en düşük ücrettir. Bu ücret, her yıl (veya gerektiğinde yılda iki kez) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinasyonuyla oluşturulan Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenir. Komisyon; işçi, işveren ve devlet temsilcilerinden oluşur ve ekonomik göstergeler, geçim şartları ve iş gücü piyasası dikkate alınarak karar verir.
2025 Yılında Asgari Ücret Ne Kadar?
2025 yılının Temmuz ayı itibarıyla Türkiye'de geçerli olan asgari ücret, hem çalışanlar hem işverenler açısından yeniden belirlendi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın açıklamasına göre, yeni asgari ücret tutarları aşağıdaki gibidir:
Net asgari ücret; işçiye eline geçen tutarı ifade ederken, brüt ücret sosyal güvenlik primleri ve damga vergisi gibi yasal kesintiler öncesindeki miktarı ifade eder.
Asgari Ücretin Belirlenme Süreci
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yılda en az bir kez toplanır. Ancak son yıllarda ekonomik dalgalanmalara bağlı olarak yılda iki kez güncelleme yapılmaktadır. Karar sürecinde aşağıdaki kriterler değerlendirilir:
- Enflasyon oranları
- Geçim endeksleri
- Ekonomik büyüme
- İşçi ve işveren sendikalarının görüşleri
Komisyonun kararları oy çokluğu ile alınır ve Resmî Gazete’de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girer.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu Nedir?
Bu komisyon; işçi, işveren ve devlet temsilcilerinden oluşur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın koordinasyonunda toplanır. Her taraf eşit şekilde 5’er temsilci ile temsil edilir.
Karar Süreci Nasıl İşler?
Ekonomik veriler değerlendirilir.
İşçi sendikaları ve işveren örgütlerinin görüşleri alınır.
Oy çokluğu ile karar verilir.
Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girer.
Asgari Ücretin İşveren Açısından Önemi
Asgari ücret sadece çalışanın değil, işverenin de yükümlülüğünü belirler. İşverenler:
- Bu ücretin altına düşemez.
- Sigorta primlerini bu ücret üzerinden ödemek zorundadır.
- Ücreti zamanında ödemekle yükümlüdür.
İşçinin Hakları ve Asgari Ücret Güvencesi
Her çalışan, asgari ücret kadar ödeme alma hakkına sahiptir. İşveren bu hakkı ihlal ederse, işçi şikâyet hakkına sahiptir. Ayrıca:
- Fazla mesai de asgari ücret üzerinden hesaplanmalıdır.
- İşçinin maaş bordrosunda asgari ücret açıkça belirtilmelidir.
Fazla Mesai ve Asgari Ücret
Haftalık 45 saatin üzerinde çalışanlar, saat başına %50 zamlı ücret almalıdır. Bu oran da yine asgari ücret üzerinden hesaplanır.
Asgari Geçim İndirimi (AGİ) Uygulaması (Tarihi Süreç)
2022 yılı itibarıyla AGİ kaldırıldı. Tüm vergi avantajı asgari ücretin vergi dışı bırakılması ile telafi edildi.
Asgari Ücret ile Net ve Brüt Maaş Farkı
Brüt Maaş Nedir?
Brüt maaş; çalışana ödenen tüm ücretin kesintisiz halidir. Vergiler ve SGK primleri henüz düşülmemiştir.
Net Maaş Nedir?
Net maaş; işçinin eline geçen gerçek ücrettir. Tüm vergi, SGK, işsizlik sigortası gibi kesintiler çıkarıldıktan sonra kalan tutardır.
Vergi ve Kesintiler Ne Kadardır?
2022 yılından itibaren asgari ücret gelir vergisinden muaf tutulmuştur. Bu sayede çalışanlar, daha yüksek net maaş elde ederken işverenlerin vergi yükü kısmen hafiflemiştir. Ancak SGK primi ve damga vergisi hâlâ kesilmektedir.
2025 yılı itibarıyla bir çalışanın maaşından;
- %14 SGK primi,
- %1 işsizlik sigortası,
- %15 gelir vergisi (asgari ücrete uygulanmaz),
- Damga vergisi kesintileri yapılmaktadır.
Asgari Ücretle Geçinme: Türkiye'de Hayat Gerçekleri
Asgari ücretle geçinmek özellikle büyükşehirlerde zorlayıcıdır. Kira, ulaşım, gıda gibi temel harcamalar, gelirin büyük bölümünü tüketmektedir. Bu nedenle toplumsal olarak da sürekli gündemde kalan bir konudur.
Asgari Ücretin İşveren Maliyetleri (2025)
İşverenler için asgari ücret yalnızca çalışan maaşından ibaret değildir. SGK primi, işsizlik sigortası gibi ek ödemelerle birlikte işverenin toplam maliyeti daha yüksek olmaktadır. İşte 2025 Temmuz ayı itibarıyla işverenin asgari ücretli bir çalışan için yaptığı toplam harcama:
Bu maliyet, işverenin her bir çalışan için aylık olarak katlandığı toplam harcamayı ifade eder. Devlet destekleri ya da teşvikler varsa bu maliyet düşürülebilir.
Devlet Teşvikleri ve Destekler
Devlet, bazı sektörlerde ve teşvik bölgelerinde işveren maliyetlerini azaltmak için:
- SGK prim desteği,
- Asgari ücret desteği (aylık belirli bir tutar),
- Genç istihdam teşviki gibi uygulamalar sağlar.
Güncel Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. 2025 yılı için en güncel asgari ücret ne kadar?
2025 Temmuz itibarıyla brüt asgari ücret 26.005,50 TL, net asgari ücret ise 22.104,67 TL’dir.
2. Asgari ücretle çalışan bir kişi ne kadar vergi öder?
2022'den bu yana asgari ücret gelir vergisinden muaftır. Ancak SGK primi (%14) ve damga vergisi kesintileri uygulanmaktadır. Bu kesintilerle birlikte net maaş 22.104,67 TL’ye düşmektedir.
3. İşverenin toplam maliyeti ne kadar olur?
2025 Temmuz itibarıyla bir işverenin asgari ücretli çalışan için toplam maliyeti 30.556,46 TL’dir.
4. Asgari ücret yılda kaç kez belirleniyor?
Son yıllarda yılda iki kez (Ocak ve Temmuz aylarında) güncellenmektedir. Ancak bu, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun kararına göre değişebilir.
5. Asgari ücretin altında maaş verilirse ne olur?
Yasal olarak bu mümkün değildir. Denetimler sonucunda işverene para cezası uygulanır ve geriye dönük maaş farkı çalışana ödenir.
Kaynakça
https://mevzuat.adalet.gov.tr/
Reviewed by Büşra Özer
on
Temmuz 07, 2025
Rating:
Hiç yorum yok: